Skocz do zawartości

Satelity, które zakończyły pracę (z różnych przyczyn)


Rekomendowane odpowiedzi

Olympus-1

 

Pechowiec. Wyniesiony 12 lipca 1989 roku, trafił na 19°W. Już w styczniu 1991 uszkodzeniu uległ jeden z paneli słonecznych, co spowodowało przymusową redukcję mocy o połowę (do 1800W). 29 maja błąd stacji w Fucino (Włochy), która kontrolowała satelitę, spowodował utratę kontroli nad obiektem. Dopiero po ponad roku, 19 czerwca 1992 udało się go namierzyć i ściągnąć ponownie na 19°W (7-08-1992), ale przez 12 miesięcy zdążył okrążyć kulę ziemską, fruwając to tu, to tam ;) 12 sierpnia 1993 satelita ponownie popadł w tarapaty, zaczął obracać się wokół własnej osi, co było najprawdopodobniej efektem deszczu meteorytów. Udało się go ustabilizować, ale wykorzystano do tego niemal cały zapas energii. Wznowienie pracy nie było możliwe, w związku z czym przesunięto go na satelitarne cmentarzysko ;)

Na tym satelicie debiutował włoski analogowy kanał RAI Sat. Po awarii na kilka lat zniknął z orbity, aby powrócić jakoś pod koniec lat .90 na Eutelsacie II F4M (7°E) jako RAI Pico, którego ostatecznie porzucił, znikając z orbity na zawsze.

 

TVSat 1

 

Pechowiec, kto wie, czy nie większy. Wyniesiony 21 listopada 1987 za pomocą rakiety nośnej Ariane. Dotarł na orbitę szczęśliwie bez problemów. Niestety nie rozwinął się jeden z paneli słonecznych i to dodatkowo ten, który blokował wysunięcie się anteny nadawczej. Plotka mówi, iż przyczyną zablokowania się panelu były dwa pasy zabezpieczające go podczas transportu, których zapomniano zdjąć przed wyniesieniem. Satelitę przesunięto na satelitarne cmentarzysko. Jest prawdopodobnie w pełni sprawny (o ile resztki innych obiektów go nie poobijały ;) ), jak ktoś odblokuje drugi panel, może go sobie zabrać ;)

 

TVSat 2

 

Miał więcej szczęścia ;) Wyniesiony 8 sierpnia 1989 roku trafił na 19.2°W, gdzie pracował aż do lutego 1995 roku. Następnie został wynajęty przez Tele TV AS i od marca 1995 do października 1998 przekazywał kanały dla krajów skandynawskich z pozycji 0.6°W. W listopadzie 1998 roku przejął go Eutelsat i przeniósł na 12.5°W, gdzie pracował jeszcze 10 miesięcy do września 1999.

 

Tele X

 

Wyniesiony 2 kwietnia 1989 roku. Do 16 stycznia 1998 pracował na pozycji 5E. Posiadał zaledwie 4 transpondery pasma Ku (+ 2 zapasowe). Jego właścicielem był NSAB (Nordiska Satellitaktiebolaget, obecnie SES Sirius).

 

TDF 1 & 2

 

Jak już wspomniałem o TVSat i Tele X, to należy powiedzieć kilka słów także o satelitach TDF (Télédiffusion de France). Stacjonowały one pierwotnie na pozycji 18.9°W. Ich powstanie było efektem francusko-niemieckiego porozumienia. TDF 1 został wyniesiony 28-10-1988. Z posiadanych pięciu transponderów jeden był od początku uszkodzony. W 1996 roku zaczęły występować problemy z utrzymaniem satelity na prawidłowej pozycji, co spowodowało ostateczne zdjęcie go z orbity geostacjonarnej w październiku.

TDF 2 został wyniesiony 24-07-1990. Na pozycji 18.9°W pracował do lipca 1997 roku, po czym odkupił go Eutelsat i w listopadzie tego samego roku przesunął go na 36°E (z małym przystankiem na 29°E na testy w październiku 1997). TDF 2 pracował do maja 1999.

 

Gals 1 & 2

 

Rosyjskie eksperymenty satelitarne. Zakończyły swoje życie w sposób naturalny. Pierwszy z nich został wystrzelony 20 stycznia 1994, drugi 17 listopada 1995. Były wyposażone w "szaloną" ilość trzech transponderów pasma Ku (budowane w tym czasie satelity miały już o wiele więcej). Jakby tego było mało podczas testów wykryto uszkodzenie jednego w satelicie Gals 1. W efekcie obydwie satelity były wykorzystywane do głównie do testów. Najczęściej nadawano z ich pokładów analogowe HTB (NTV) i TV 6 Moskwa w różnych konfiguracjach wiązek. Podczas stacjonowania na 36E NTV startowało z tych satelitów z emisją kanałów tematycznych. Pierwszymi były: NTV Plus Sport, NTV Plus Musik, NTV Plus Mir Kino i NTV Plus Nashe Kino.

 

Gals 1 stacjonował kolejno na: 71°E (od lutego 1994 do maja 1996), na 36°E (od czerwca 1996 do października 1999) i na 42°E (od listopada 1999 do sierpnia 2001)

Gals 2 stacjonował kolejno na: 71°E (od grudnia 1995 do czerwca 1996) i na 36°E (od lipca 1996 do sierpnia 2001).

 

W sierpniu 2001 roku obydwie satelity zotały usunięte z orbity geostacjonarnej z uwagi na zbyt dużą inklinację.

 

Kosmos 2054

 

Na orbitę trafił 27 grudnia 1989 roku. Stacjonował na 16W. Zasłynął z prowadzenia analogowych dosyłów ze stacji kosmicznej Mir na żywo (10,830 GHz, pol. V). W połowie 1997 roku utracono nad nim kontrolę.

 

Luch

 

Wyniesiony 16 grudnia 1994 roku. Do marca 1997 roku pracował na 95E (razem z satelitami Kosmos, zapewniając łączność ze stacją Mir). Później przesunięto go na 16W, gdzie pozostał do października 1998 i ostatecznie zakończył pracę ulegając awarii. Po utracie Kosmos 2054 z jego pokładów realizowano analogowe dosyły ze stacji kosmicznej Mir.

 

Luch 1

 

Kolejny eksperyment od naszych sąsiadów zza wchodniej granicy ;) Wyniesiony 11 października 1995 pierwotnie trafił na 77°E, ale ostatecznie przesunięto go najpierw na 75.5°E, później na 73.4°E i ostatecznie na 72.8°E. 12 kwietnia 1999 roku uległ awarii i w tym miejscu zakończyła się jego historia. Nadal wisi na orbicie (72E), ale jego wykorzystanie obecnie nie jest możliwe. Projekt satelitów Luch nie został porzucony - na 2009 planuje się wyniesienie satelity Luch-M, której produkcją zajmie się NPO Prikladnoi Mekhaniki (czyli ta sama fabryka, która zbudowała Luch 1).

 

Kupon 1

 

Jak już jesteśmy przy tematyce rosyjskiej - kolejne niepowodzenie. 12 listopada 1997 roku na orbitę trafił satelita Kupon 1 będący własnością Banku Centralnego Federacji Rosyjskiej i spółki Global Information Systems, Inc. Od początku funkcjonował z mocą zmniejszoną o 30% od planowanej. Umieszczono go na pozycji 55E, gdzie pracował do połowy marca 1998 roku, kiedy uległ awarii. Wg. jednych źródeł zawiódł komputer, wg. innych systemy stabilizacji satelity. Tak czy siak z orbity zniknął. Był wyposażony w 16 transponderów pasma Ku.

 

Yamal 101/102

 

Na koniec wędrówki rosyjskiej w części I dwa satelity Yamal. Obydwa były wyniesione w jednym czasie 6 września 1999 roku. Yamal 101 miał trafić na pozycję 49E, ale od początku zawiódł i ostatecznie nigdy nie podjął pracy, natomiast Yamal 102 trafił na pozycję 90E, gdzie pracował do końca 2003 roku. Podmienił go Yamal 201. Yamal 102 został nieznacznie przesunięty na 89,8E i obecnie inklinuje 4,4°. Nie jest wykorzystywany do jakichkolwiek przekazów.

 

BSB 1 & 2 (Marco Polo 1 & 2)

 

Satelity należące do brytyjskiego nadawcy British Satellite Broadcasting. Na przełomie lat 1989/1990 wystartował on z paczką kanałów analogowych w D-Mac kierowanych do mieszkańców Wielkiej Brytanii. Oferta składała się z kanałów Galaxy (rozrywkowy), Now (lifestyle, sztuka), The Power Station (muzyczny), The Movie Channel (filmowy) i The Sports Channel (sportowy). Ilość "5" nie była przypadkowa - tylko tyle transponderów posiadał satelita BSB 1. Konkurentem BSB był Sky Television, który startował ze swoją ofertą na satelitach Astra 1A/1B (wyniesione w podobnym okresie). Sky Television miał jedną przewagę nad BSB - większą ilość dostępnych transponderów. Obydwie Astry posiadały ich po 16, natomiast BSB-1 tylko 5, a BSB-2 stanowił jedynie ich zabezpieczenie (kolejne 5, ale o tych samych częstotliwościach). Dodatkowo BSB dobił wybór standardu przekazu D-Mac, który był wtedy nowatorski i powodował, że odbiorniki były drogie (Sky Television korzystało z systemu PAL i później wdrożyło kodowanie w systemie VideoCrypt I). BSB popadło więc w kłopoty finansowe i skończyło się na fuzji ze Sky Television, co zaowocowało powstaniem BSkyB i śmiercią kanałów BSB. W efekcie Galaxy zastąpił Sky One, Now - Sky News, The Power Station - Sky Movies, The Sports Channel - Sky Sports. Przez jakiś czas ocalał The Movie Channel. Od 2 grudnia 1990 roku do 31 grudnia 1992 roku oferta była dublowana na 31°W i na 19.2°E, po czym wyłączono przekaz z 31°W.

 

No dobra, ale ja tu gadu, gadu, a zapomniałem o satelitach ;) BSB 1 został wyniesiony 27 sierpnia 1989 roku, natomiast BSB 2 - 18 sierpnia 1990 roku. Obydwa satelity pracowały na pozycji 31°W - BSB 1 do 31 grudnia 1992, a BSB 2 do sierpnia 1992 (ten drugi właściwie nie pracował, stanowił jedynie pojemności awaryjne, dlatego można go było oddelegować wcześniej). Wraz z zakończeniem istnienia BSB (bo połączony BSB i Sky Television - BSkyB znalazł się na Astrze na 19.2°E, gdzie był dostępny przez kolejne 10 lat) satelity stały się zbędne. BSB 1 został sprzedany dla Nordiska Satellitaktiebolaget, przemianowany na Sirius 1 i trafił na 5°E dołączając do satelity Tele-X. Stacjonował tam do kwietnia 2000 roku. W maju przeniesiono go na 13°W (zmieniając nazwę na Sirius W), gdzie doczekał końca swoich dni (był tam do czerwca 2003). BSB 2 od sierpnia 1992 do października 2002 pracował jako Thor 1 (zakupiony przez Telenor za 42 mln dolarów) na pozycji 0.8°W. W listopadzie 2002 przesunięto go na 7.3°W, ale jeszcze w grudniu podjęto decyzję o ostatecznym usunięciu go z orbity.

 

Przy satelitach BSB trzeba wspomnieć o ważnym przełomie - otóż były to pierwsze satelity oferujące dużą moc przekazu i silnie skupione wiązki. Były one perfekcyjnie ukierunkowane na Wielką Brytanię, pozwalając na odbiór sygnału z BSB 1 i BSB 2 już na antenach o wielkości 35cm. Teraz już wiecie dlaczego w UK dziwnie patrzą na anteny większe niż 60cm - po prostu tam od wielu lat przyzwyczajało się widzów do korzystania z czasz o niewielkich rozmiarach. Antena większa niż 60cm to dla przeciętnego brytyjczyka kolos ;)

 

BSB wsławił się także charakterystycznymi antenami oferowanymi do odbioru oferty - w kształcie rombów ;)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 miesiąc temu...

Część II

 

DFS Kopernikus 3 FM-1

 

Na orbitę trafił 5 czerwca 1989 roku. Pierwotnie stacjonował na pozycji 23,5E, gdzie znajdował się do stycznia 1993. Później trafił na 33,5E, ale wytrzymał tam do listopada 1995 roku. Wtedy utracono nad nim kontrolę. W grudniu udało się go przywrócić do pracy, ale na krótko - ponownie się wymknął i był to koniec jego historii.

Ciekawostka: gdy satelita stacjonował już na 33,5E do transmisji sportowych wykorzystywał go nasz polski Canal+. Przekazy prowadzono z 12,524V (tr. K1) i były kodowane w Nagravision Syster.

 

DFS Kopernikus 2 FM-2

 

Wyniesiony 24 lipca 1990 roku. Od początku stacjonował na 28,5E. Z tej pozycji satelitarnej przez długi okres czasu nadawano kanał TS-TV znany także jako DrDish TV w analogu (o ile pamiętam pierwotnie program nadawano raz w miesiącu, w drugi piątek od 20:00 do 23:00 i powtarzano po dwóch tygodniach). Przekaz prowadzono z 11,625H, a później z 11,675H i 12,658V, ale to już musiałbym sprawdzać w archiwaliach ;) Wracając do meritum - satelita pracował na 28,5E do stycznia 2001. Później na kilka miesięcy przesunięto go na 25,5E, a od czerwca znalazł się na 39E. W sierpniu 2001 zakończył pracę z przyczyn "naturalnych" ;)

 

DFS Kopernikus 1 FM-3

 

Wystrzelony 12 października 1992 roku. Większą część "życia" spędził na 23,5E, skąd nadawano szereg analogowych kanałów niemieckich (muszę zaznaczyć, że pozycja 19,2 była przez wiele lat bardziej brytyjska i dopiero po przejściu BSkyB do emisji cyfrowej i emigracji na 28,2E stała się niemiecka). W maju 2002 satelita został oddelegowany z 23,5E i ruszył w wędrówkę na 39E, gdzie podjął pracę miesiąc później. Został wynajęty przez greckiego operatora Hellas Sat i przemianowany na Hellas Sat 1. Trafił tu jedynie, aby zająć pozycję do czasu startu Hellas Sata 2. Zakończył pracę w lutym 2003.

 

Europe*Star B

 

Wyniesiony 5 sierpnia 1995 roku jako Koreasat 1. Start zakończył się częściowym niepowodzeniem - jeden z członów rakiety Delta 2 nie odłączył się i w efekcie satelita nie dotarł na orbitę geostacjonarną. Mimo tego operator podjął decyzję, aby satelita trafił na pozycję docelową korzystając z własnego paliwa. W efekcie przewidywany okres pracy na orbicie skrócił się do 4,5 roku. Satelita pracował do kwietnia 2000 roku na pozycji 116E, a następnie został przesunięty na 45E, gdzie podjął pracę w lipcu. Po 3 miesiącach oddelegowano go na 47,5E, gdzie spędził... kolejne 5 lat. W grudniu 2005 odesłano go na satelitarny cmentarz.

 

Optus A3

 

Satelita wyniesiony 16 września 1987 roku i przeznaczony dla Australii. Pierwotnie stacjonował na 164E, później od lutego 1995 na 156E, od sierpnia 1995 do czerwca 1999 na 152E, od lipca 1999 do kwietnia 2006 na 164E. Przez cały ten okres nie był dostępny w Polsce (poniżej linii horyzontu). Nieoczekiwanie w czerwcu 2006 satelitę przejął operator SES Astra, potrzebując pilnie zabezpieczyć pozycję 31,5E. I w ten sposób zupełnie nieoczekiwanie Optus A3 zameldował się na europejskim niebie. Transmitowano tu kopie paczki z kanałami Chamber TV i RTL Télé Lëtzebuerg. Ostatecznie na początku kwietnia 2008 (21 lat od wyniesienia, a w planach była praca przez 7 lat!) satelita został wyłączony i zaczął przemieszczać się w kierunku zachodnim. Od tego czasu słuch o nim zaginął, ale z całą pewnością trafił na zasłużony spoczynek ;)

 

Intelsat K (NSS K)

 

Satelita wyniesiony 10 czerwca 1992 roku. Pierwotnie miał to być Satcom K, ale został przejęty przez Intelsata. Trafił na pozycję 21,5W i pracował tam do samego końca - do sierpnia 2002 roku (co w wypadku Intelsata jest dość niecodzienne - operator słynie z przestawiania satelitów po różnych pozycjach). 30 listopada 1998 roku został przejęty przez NSS i przemianowany na NSS K.

 

Hispasat 1A & 1B

 

Hispasat 1A został wyniesiony 10 września 1992 roku. Do marca 2003 pozostawał na pozycji 30W. W kwietniu został przesunięty na 7W, jednak nie podjął tam pracy i w lipcu został zdjęty z orbity.

Hispasat 1B na orbitę trafił 22 lipca 1993 roku. Do 6 czerwca 2006 znajdował się na pozycji 30W, ale w praktyce nie pracował od końca 2002 roku - pełnił rolę pojemności awaryjnych.

Obydwa Hispasaty posiadały po 12 transponderów pasma Ku i 3 pasma X, jednak w grudniu 1997 roku te drugie uległy awarii na Hispasacie 1A i pozostały tylko 3 z 1B.

 

Türksat 1B

 

Obiekt westchnień protoplastów DX-erów (nazwijmy ich analoggerami ;) ). Turecki satelita wyniesiony 10 sierpnia 1994 roku. Oferował dwie wiązki - silniejszą w wypadku polaryzacji V i słabszą "turecką" H. Szereg egzotycznych kanałów był jak na tamte czasy łakomym kąskiem dla europejskich widzów ;) Do września 1996 pracował na 42E, póżniej trafił na 31E i pracował tam do listopada 2005, ale był wykorzystywany niemal wyłącznie do realizacji przekazów dosyłowych. W listopadzie 2006 - rok po zakończeniu pracy - oficjalnie został zdjęty z orbity.

 

Telstar 11 (Orion 1)

 

Satelita stacjonujący przez całą swoją historię na pozycji 37,5W. Pierwotnie Orion 1, przemianowany później na Telstar 11. Został wyniesiony 29 listopada 1994 roku. Był on dość interesujący z punktu widzenia "analoggerów" ( ;) ) z uwagi na liczne dosyły z "drugiej półkuli". Prawdopodobnie jeszcze do lutego 2008 stacjonował na 37,5W, jednak nie prowadzono z niego żadnych transmisji (ostatnią aktywność odnotowano na jesieni 2004). Aktualnie brak informacji co do jego losu, jednak z tego, co można znaleźć w sieci wynika, że w drugiej połowie lutego 2008 opuścił pozycję 37,5W przemieszczając się w kierunku zachodnim (na złom? ;) )

 

KazSat-1

 

Pierwszy satelita z Kazachstanu na orbicie. Trafił na pozycję 103°E, co spowodowało, że nie był widoczny w Polsce, ale warto wspomnieć o nim z uwagi na jego krótką obecność na orbicie, obfitującą w liczne przygody ;) KazSat-1 został wyniesiony 18 czerwca 2006 roku. Od początku nie miał szczęścia. Najpierw opóźniło się rozpoczęcie jego pracy na orbicie, ponieważ nie był gotowy system obsługi naziemnej Akkole w Kazachstanie. Transmisje miały ruszyć we wrześniu, ale terminy przesuwano. Naziemne centrum dowodzenia satelitą oddano dopiero 17 października 2006, po zakończeniu testów. Pierwsze regularne transmisje ruszyły z początkiem 2007 roku (pakiet Katelco). 9 stycznia 2008 roku z powodu awarii systemu kontroli wystąpiła kilkunastogodzinna przerwa w działaniu satelity. Oficjalnie jako przyczynę podano problem w systemie zarządzania transponderami. Zaowocowało to ucieczką kanałów na inną pozycję satelitarną, mimo że dość szybko uporano się z problemem. Najwyraźniej nadawcy wyczuli co się szykuje, bo niedługo później - 8 czerwca 2008 o godzinie 5:00 całkowicie utracono kontrolę nad satelitą. Przyczyną była awaria systemu komputerowego, która doprowadziła w efekcie do utraty orientacji satelity i kontroli nad nim. Dodatkowo sytuację skomplikował fakt, iż Kazachstan... nie miał dostępu do dokumentacji satelity i z poziomu centrum Akkole nie było możliwe podjęcie żadnych działań ratunkowych. Mimo licznych prób nawiązania łączności - nie uzyskano jej i dopiero po całkowitym rozładowaniu się baterii (co nastąpiło w październiku 2008 z uwagi na wejście satelity w cień Ziemi) nastąpił reset systemu dający możliwość wznowienia komunikacji. W okresie od czerwca do października KazSat-1 dodatkowo stanowił zagrożenie dla sąsiadujących satelitów, ponieważ nie było kontroli nad jego położeniem. Nie nastąpiło jednak żadne zderzenie i w październiku faktycznie odzyskano kontrolę nad obiektem, nie zdołano jednak aktywować ponownie wszystkich komponentów. Kontrolę odzyskano też nie na długo. 26 listopada 2008 nastąpiła kolejna awaria - skuteczniejsza. Wznowienie pracy okazało się niemożliwe. 14 sierpnia 2009 podano oficjalnie do wiadomości, że udało się ściągnąć satelitę KazSat-1 z orbity geostacjonarnej na orbitalny śmietnik. Warto dodać, że mimo niepowodzenia, na konstruktora następcy KazSat-1 - satelity KazSat-2, wybrano tą samą rosyjską firmę (Krunichev), której konstrukcja zawiodła, a samo jej wdrożenie było znacznie opóźnione...

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Część III

 

Eutelsat I (seria)

 

W 1979 roku ESA podpisała porozumienie z Eutelsatem na budowę i wyniesienie pięciu satelitów ECS (European Communication Satellite), które po przejściu testów miał wykupić Eutelsat. Satelity trafiały na orbitę od 1983 roku. Łącznie były to 4 obiekty - ECS 3 został stracony 12 września 1985 roku podczas startu Ariane 3. Wszystkie Eutelsaty z serii I, poza F1, były wyposażane w 12 transponderów pasma Ku (F1 miał 2 mniej).

 

Eutelsat I F1 na orbitę trafił 16 czerwca 1983 roku, pierwotnie na 10E. Od 12 października pracował na 13E. Po 5 latach przesunięto go na 16E, gdzie działał do listopada 1991 roku. Później przez kilka miesięcy stacjonował na 17,5E i 25,5E, by ostatecznie na 2,5 roku trafić na 48E (wrzesień 1993 - luty 1996). Na koniec od marca do listopada tego samego roku trafił na 36E, skąd ostatecznie został oddelegowany na cmentarzysko.

 

Eutelsat I F2 na orbitę trafił 4 sierpnia 1984 roku. Do września 1990 pracował na pozycji 7E, później do lutego 1992 znalazł się na 4E, na kilka miesięcy trafił na 2E i ostatecznie od czerwca do grudnia 1993 pracował na 1E.

 

Eutelsat I F4 został wyniesiony 16 września 1987 roku. Do października 1988 stacjonował na 10E, od 25 października 1988 przez kolejne dwa lata znajdował się na 13E, od 16 października 1990 kolejne dwa lata spędził na 7E. Później bardzo krótko pracował na 36E i w maju 1993 trafił na pozycję 25,5E. Tu paradoksalnie spędził najwięcej czasu, bo aż 7 lat. Później krótko na 21,5E i ostatecznie od marca do listopada 2000 roku był na 33E. W końcowym okresie 8 z 12 transponderów było nieaktywnych. W okresie pracy na 25,5E z tego satelity korzystał m.in. grecki FilmNet.

 

Eutelsat I F5 był ostatnim z serii I, wyniesiony 21 lipca 1988 roku. Do kwietnia 1991 działał na 10E. Od 15 kwietnia 1991 do grudnia 1998 znajdował się na 21,5E. Później skoki - od lutego do września 1999 na 12,5W, październik 1999 - styczeń 2000 na 14,8W i ostatecznie marzec - maj 2000 na 4E. 4 z 12 transponderów były nieaktywne.

 

Wszystkie Eutelsaty z serii I (oprócz 3, który nie trafił na orbitę) zakończyły pracę nie poprzez awarie, a z uwagi na inklinację/wyczerpujące się zapasy paliwa, czyli z przyczyn "naturalnych" ;)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Część IV

 

Eutelsat II (seria)

 

Po zakończeniu rozbudowy serii I Eutelsat przystąpił do prac nad drugą serią satelitów. Z 6 obiektów na orbitę trafiło 5, w tym ostatni pod zmienioną nazwą. Eutelsat II-F5 został stracony podczas katastrofy rakiety Ariane-44LP z Türksatem 1A. Wszystkie były wyposażane w 16 transponderów Pasma Ku. Ostatni z serii - Eutelsat II F6 miał je zlokalizowane w innym zakresie częstotliwości, aby móc pracować równocześnie na 13E z Eutelsatem II F1.

 

Eutelsat II F1 został wynieiony 30 sierpnia 1990 roku. Do września 1998 pracował na 13E i na ten okres przypada rozkwit pozycji 13E. Z tego satelity nadawały m.in. muzyczne MTV Europe oraz VIVA i VIVA Zwei. Od grudnia 1998 satelita krótko stacjonował na 36E, w lutym 1999 przeniesiono go na 48E, skąd transmitował niewielką ilość włoskich kanałów SCPC cyfrowo do listopada 2002. Następnie ruszył w wędrówkę na wschód na 76E (styczeń - październik 2003), zatrzymując się po drodze w grudniu 2002 na 70,5E.

 

Eutelsat II F2 trafił na orbitę 15 stycznia 1991 roku. Do 14 czerwca 1999 pracował na 10E. Później od sierpnia 1999 do lipca 2002 na 12,5W, a w październiku 2002 podmienił na 48E Eutelsata II F1 i pozostał tu do końca pracy, tj. do listopada 2005. Na 10E wykorzstywano go do szeregu regularnych emisji analogowych oraz przekazów dosyłowych. Z ważniejszych można wymienić tureckie NTV i InterStar, Europe by Satellite, Herbalife Broadcasting Network (był dostępny z polską wersją językową), erotyczny SCTV, amerykański AFN, grecki ERT ET-1, czy portugalski RTP.

 

W tym samym roku na orbitę trafił Eutelsat II F3 (7 grudnia 1991). Do listopada 1998 pracował na 16E (tu startowały Canal+ Polska i PolSat, a przygodę z tą pozycją miała także Polonia 1). Później od stycznia 1999 do czerwca 2000 na 36E, a od lipca 2000 do grudnia 2004 na 21,5E.

 

Eutelsat II F4M (powiem szczerze, że nie pamiętam skąd w nazwie wzięła się literka "M") znalazł się na orbicie 9 lipca 1992 roku. Do maja 1999 pracował na 7E, skąd emitowano ogromną ilość dosyłów EBU (i jest tak na 7E do tej pory). Od 14 czerwca 1999 do października 2000 pracował na 10E, od listopada 2000 do kwietnia 2001 na 28,5E, ostatecznie od maja 2001 do kwietnia 2002 na 25,5E, od lipca 2002 do czerwca 2003 na 12,5W. W lipcu 2003 przesunięto go na 11,5W i tam pracował do grudnia 2003, tj. do końca.

Podczas pracy na 7E obok dosyłów emitowano nieliczne regularne kanały: cypryjski RIK 1, serbski RTS Sat (później dołączył do niego Pink TV - nadawany w niedziele), a także RAI Pico (od pon. do pt. między 10:00, a 12:00) i Quorum TV (niedziele 21:00 - 22:00). 30 marca 1999 roku na ponad 5 godzin utracono kontrolę nad satelitą, ale ostatecznie nie uległ on żadnemu uskodzeniu (za to efektem była m.in. przerwa przekazu stacji Polskiego Radia, które jako dosył do nadajników naziemnych wykorzystywało właśnie cyfrowy sygnał z tego satelity).

 

Eutelsat II F6 został w trakcie budowy zamieniony na Hot Bird-a 1. Wyniesiony został 29 marca 1995 przez cały okres pracy znajdował się na 13E (pod koniec nieznacznie przesunięty na 13,4E). W kwietniu 2007 został ostatecznie przeniesiony na satelitarny śmietnik. Z tego satelity korzystało wielu polskich nadawców: Polsat/Bryza TV, Polsat 2, Canal+ Polska (po przenosinach z 16E), Polonia 1, TV Polonia, TVN, TV Wisła (cyfrowo).

 

Wszystkie satelity, podobnie jak w serii I zostały zdjęte z orbity z przyczyn "naturalnych".

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Część V

 

Astra 1

 

Seria satelitów Astra 1 jest nadal rozwijana (od 1988 roku), w związku z czym część obiektów zakończyło już pracę, część nadal funkcjonuje.

 

Astra 1A trafiła na orbitę 11 grudnia 1988 roku. Od początku satelita pracował na 19,2E. W 1994 roku część obowiązków przejęła Astra 1C, natomiast 1999 roku nastąpił spadek mocy satelity. W lipcu 2001 satelita zakończył pracę na 19,2E, ale pozostał na (przesunięty o 0,2° na 19,4E) do listopada. Od grudnia 2001 przez 3 lata pracował na 5,2E, emitując przez dłuższy okres analogową plaszę "wizytówkę" jak na obrazku niżej:

 

Astra%201A%20Testcard.jpg

 

Astra 1B trafiła na orbitę 2 marca 1991 roku. Pierwotnie miał to być satelita Satcom K3, jednak SES Astra wykupiła go i zmodyfikowała na potrzeby odbiorców w Europie. Satelita od samego początku do 5 lipca 2006 pracował na pozycji 19,2E.

 

Los Astry 1C nie jest do końca znany. Satelita został wyniesiony 13 maja 1993 roku. Do października 2006 pozostawał na 19,2E. Od listopada znajdował się na 2E, natomiast w lutym 2007 przesunięto go na 4,6E. Pracował tam do listopada 2007 (transmitował kopie paczki z Chamber TV i RTL Télé Lëtzebuerg). Później wg. informacji SES Astra skorygowano jego pozycję na 5,1E, ale słuch od tego momentu o nim zaginął. Nie prowadzi żadnych transmisji, ale nie było komunikatu o jego ściągnięciu z orbity. Los nieznany, zapewne wyjaśni się w ciągu kilku najbliższych miesięcy, ale najprawdopodobniejszy scenariusz to przenosiny na satelitarny śmietnik.

 

Aktualizacja

 

We wrześniu 2009 Astra 1C nieoczekiwanie wróciła na 2,0E. Realizowano tu przekazy dosyłowe. Niestety od września ponownie nic o Astrze 1C nie wiadomo, oprócz tego, że na 2,0E najprawdopodobniej nadal "wisi".

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Część VI

 

Arabsat 1 (seria)

 

Arabsat 1A został wyniesiony 8 lutego 1985 roku. Od początku sprawiał problemy - jeden z paneli słonecznych nie rozwinął się całkowicie. Mimo to satelita "zakotwiczył" na pozycji 19E, jako obiekt awaryjny. We wrześniu 1991 roku Arabsat 1A zaczął "odpływać" w kierunku wschodnim i ostatecznie w marcu 1992 roku utracono nad nim kontrolę.

 

Arabsat 1B trafił na robitę 18 czerwca 1985 roku, na pozycję 26E. W październiku 1992 roku spotkała go identyczna awaria, jak Arabsata 1A - zaczął "odpływać" w kierunku wschodnim i na początku 1993 roku przestał odpowiadać na komendy wysyłane z centrum kontroli.

 

Arabsat 1C został wyniesiony 26 lutego 1992 roku. Od początku stacjonował na pozycji 31E. W listopadzie 1997 przejął do indyjski operator Insat i trafił na pozycję 55E, gdzie znajdował się do sierpnia 2003 roku. Od listopada 2003 na 11 miesięcy trafił na 82.5E.

 

Arabsat 1D był wynajęty od kanadyjskiego operatora Anik. Został wyniesiony 9 listopada 1984 roku jako Anik D2. Do września 1993 roku nie był osiągalny w Europie. Po wykupieniu go przez Arabsata trafił na pozycję 20E, gdzie spędził zaledwie półtora roku. W marcu 1995 roku zakończył pracę.

 

Arabsat 1E został wydzierżawiony od amerykańskiego operatora American Telephone and Telegraph Company (AT&T, później znany jako Loral Skynet). Trafił na orbitę 28 lipca 1983 roku jako Telstar 301. W styczniu 1995 roku został wynajęty przez Arabsata, aby zastąpić zdjętego z orbity Arabsata 1D i trafił na 20E, gdzie pracował do września 1996 roku.

 

Arabsat 2A

 

Na orbicie od 9 lipca 1996 roku. Do kwietnia 2004 stacjonował na 26E, następnie od maja 2004 do czerwca 2005 przesunięto go na 20E.

 

Jedynie Arabsaty 1A i 1B uległy awariom. Pozostałe satelity tego operatora kończyły pracę wraz z końcem przewidzianej żywotności. Pozostałe Arabsaty z serii 2 (2B, 2C, 2D) oraz nowsze nadal pracują na orbicie.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Część VII

 

Telecom 1 (seria)

 

Satelity Telecom były własnością francuskiego operatora France Telecom, ale przy finansowym wsparciu rządu. Pierwsza seria składała się z trzech satelitów wyniesionych pomiędzy 1984, a 1988 rokiem. Były one wyposażone w 6 transponderów pasma Ku, 4 pasma C i 2 pasma X. Były przygotowane zarówno do pełnienia misji cywilnych, jak i na potrzeby komunikacji wojskowej w ramach systemu Syracuse (Systeme de Radio Communications Utilisant un Satellite) na potrzeby francuskiego Ministerstwa Obrony Narodowej.

 

Telecom 1A został wyniesiony 4 sierpnia 1984 roku i do kwietnia 1992 roku pracował na pozycji 8W. Z uwagi na problemy z izolacją uszkodzeniu uległ system Syracuse.

 

Telecom 1B trafił na orbitę 8 maja 1985 roku, ale już 15 stycznia 1988 roku zakończył pracę - uszkodzeniu uległ system odpowadający za stabilizację satelity na orbicie.

 

Telecom 1C został wyniesiony 11 marca 1988 roku i trafił na 5W, podejmując obowiązki Telecoma 1B, który kilka miesięcy wcześniej uległ awarii. Pracował do sierpnia 1992 roku. Później trafił na pozycję 3E i tam pozostał do lutego 1996, po czym zakończył funkcjonowanie na orbicie.

 

Telecom 2 (seria)

 

Na początku lat .90 Telecom rozpoczął tworzenie drugiej serii Telecomów. Były one wyposażone w 10 transponderów pasma C, 11 pasma Ku i 5 kasma X. Łącznie na orbitę pomiędzy 1991, a 1996 rokiem trafiły 4 satelity tej serii i były to zarazem ostatnie Telecomy - France Telecom wycofał się z wynoszenia własnych satelitów, zacieśniając jednocześnie współpracę z francuskim operatorem Eutelsat.

 

Telecom 2A został wyniesiony 16 grudnia 1991 roku. Trafił na 3E, gdzie prowadzone były jego testy i pozostał tam na potrzeby transmisji dosyłowych z Zimowych Igrzysk Olimpijskich odbywających się pomiędzy 8, a 23 lutego 1992 w Albertville we Francji. Dalsze testy prowadzono do kwietnia 1992 roku kiedy Telecom 2A został przeniesiony na 8W. Pracował tam do października 2001, po czym wrócił na 3E i kontynuował działanie do października 2005 roku.

 

Telecom 2B został wyniesiony 15 kwietnia 1992 roku. Do grudnia 2000 funkcjonował na 5W, od stycznia do kwietnia 2001 znajdował się na 11W, od maja do sierpnia 2001 na 3E i ostatecznie okres od listopada 2001 do lipca 2004 spędził na 47E.

 

Telecom 2C został wyniesiony 6 grudnia 1995 roku. Do grudnia 2000 roku stacjonował na 3E, po czym przesunięto go na 5W, korygując w grudniu 2002 jego pozycję na 5,2W. W lipcu 2006 roku powrócił na 3E, gdzie dobiega powoli do końca swoich dni. Ostatnią aktywność zarejestrowano w połowie marca 2008 (przekazy dosyłowe SCPC). Mimo wszystko trafia tu, bo jego żywot jest bliski końca.

 

Podobnie wkrótce z orbity zniknie także Telecom 2D. Został on wyniesiony 8 sierpnia 1996 roku. Do maja 2000 roku pracował na 5W, ale zastąpił go tu ostatecznie Telecom 2C, ponieważ 2D interferował ze zlokalizowanym o 1° na wschód satelitą Amos 1. 2D trafił na 8W i stacjonuje tam nadal, ale jest wykorzystywany wyłącznie do emisji przekazów dosyłowych. Regularne transmisje prowadzono do października 2006 roku (KabelKiosk przeniósł się wtedy na satelitę Atlantic Bird 2 stacjonującego na tej samej pozycji satelitarnej)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Część VIII

 

Express 11L

 

Satelita trafił na orbitę 13 października 1994 roku. Umieszczono go na pozycji 14W. Zakończył pracę 12 czerwca 2001 roku - uległ awarii w efekcie której nie był w stanie prawidłowo ukierunkować się w stronę Ziemi.

 

Express 12L (6)

 

Wyniesiono go 26 września 1996 roku. Na początku stacjonował na 80E, czyli był widoczny na "polskiej" części satelitarnego nieba. W maju 2000 roku opuścił jednak tę pozycję, przenosząc się na 103E, czyli wymknął się nam z pola widzenia. W czerwcu 2002 roku zakończył pracę - jako przyczynę podaje się wyczerpanie zapasów paliwa spowodowane wyciekiem.

 

Express A2 (6A)

 

Wyniesiony 12 marca 2000 roku. Od 12 maja 2000 do października 2005 stacjonował na 80E. Później przesunięto go na 103E, ale aktualnie mimo obecności na tej pozycji - nie pracuje.

 

Express AM11

 

Wyniesiony 26 kwietnia 2004 roku. Wyposażony w 26 transponderów pasma C i (zaledwie) 4 Ku. Stacjonował na pozycji 96.5E, czyli był widoczny jedynie na wschodzie kraju. 28 marca 2006 roku uległ awarii - został trafiony przez niewielki meteoryt lub odłamek kosmicznego złomu. Uszkodzony został układ chłodzenia i satelita stracił orientację obracając się wokół własnej osi. Następnego dnia ekipa stacji kontroli odzyskała z nim kontakt, ale stwierdzono jednocześnie, że temperatura z uwagi na awarię układu chłodzenia osiągnęła wartość krytyczną. Istniało zagrożenie trwałej utraty kontaktu z obiektem, w związku z czym jeszcze o 14:00 czasu moskiewskiego 30 marca podjęto decyzję o pośpiesznym usunięciu go z orbity geostacjonarnej - dalsza praca nie była możliwa. Oficjalny komunikat na ten temat wydano 11 kwietnia 2006. W jego miejsce planowano podstawić Expressa A4 z 14W, ale wycofano się ostatecznie z tego pomysłu. Rosjanie potwierdzili, że satelita 28 kwietnia dotarł na orbitę cmentarną i został wyłączony - mimo awarii pracował do końca. Ile w tym prawdy? Ciężko powiedzieć ;) To Rosja przecież ;)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Część IX

 

Gorizont (Горизонт)

 

Początkowa seria Gorizontów były wyposażana w 6 transponderów pasma Ku i 1 C miała pracować na orbicie od 3 do 5 lat.

 

Pierwszy Gorizont miał trafić na orbitę 19 grudnia 1978 roku. Wyniesienie zakończyło się niepowodzeniem - satelita trafił na złą orbitę i nie podjęto prób jego ratowania.

 

Kolejne Gorizonty:

 

Gorizont 02 (5-07-1979): 53E

Gorozint 03 (28-12-1979): 53E

Gorizont 04 (14-06-1980): 14W (Jego przeznaczeniem było prowadzenie dosyłów z Letnich Igrzysk Olimpijskich odbywających się od 19 lipca do 3 sierpnia 1980 roku w Moskwie)

Gorizont 05 (15-03-1982): 96,5E

Gorizont 06 (20-10-1982): 170W (nie widoczny w Polsce)

Gorizont 07 (30-06-1983): 11W

Gorizont 08 (30-11-1983): 90E

Gorizont 09 (22-04-1984): 53E

Gorizont 10 (1-08-1984): 80E

Gorizont 11 (18-01-1985): 53E

Gorizont 12 (10-06-1986): 40E

Gorizont 13 (18-11-1986): 90E

Gorizont 14 (11-05-1987): 140E (nie widoczny w Polsce), szybko uległ awarii i nie podjął pracy

Gorizont (18-01-1988): wyniesienie zakończone niepowodzeniem, numeru brak - Rosjanie nie chcieli sobie burzyć kolejności ;)

Gorizont 15 (30-03-1988): 14W

Gorizont 16 (18-08-1988): 80E

Gorizont 17 (26-01-1989): 53E (do 1993), 134E (do czerwca 1995 jako Tongastar 1), 34E (do stycznia 1997) - pierwszy Gorizont wędrowniczek ;)

Gorizont 18 (5-07-1989): 140E

Gorizont 19 (18-09-1989): 96,5E (do października 1996), 34E (do lipca 1998)

Gorizont 20 (20-06-1990): 14W (do marca 1995), 26E (do kwietnia 1998) i 96,5E (do lutego 1999). Uszkodzony - zaczął odpływać w kierunku zachodnim.

Gorizont 21 (3-11-1990): 90E, później 145E (do kwietnia 2000). W sierpniu 1999 uległ awarii i do grudnia utracono nad nim kontrolę

Gorizont 22 (23-11-1990): 40E (do stycznia 1996), 140E (do września 2000)

Gorizont 23 (2-07-1991): 103E (nie widoczny w Polsce)

Gorizont 24 (23-10-1991): 80E (do marca 1998 - uległ awarii)

Gorizont 25 (2-04-1992): 103E (do lipca 2000), 140E (do sierpnia 2005), 153E (do września 2006) - przez cały okres pracy nie dostępny w Polsce

Gorizont 26 (14-07-1992): 11W (do czerwca 2001, nadawano tu w paśmie Ku nieco egzotyki, m.in.: Apna TV, czy Saudi Channel 1), 14W (do sierpnia 2005), 3W (do października 2006), 16E (do marca 2007)

Gorizont 27 (27-11-1992): 53E (do lipca 1996), 96,5E (do listopada 1998), 50E (do lipca 2000), 34E (do lipca 2001), 26E (do grudnia 2002), 17E (do listopada 2003

Gorizont (27-05-1993): wyniesienie zakończone niepowodzeniem, brak numeru

Gorizont 28 (28-10-1993): 90E (do kwietnia 2000), 96,5E (do października 2004), 103E (do września 2006), 126E (do lutego 2007), 117E - inklinuje 9,9°, ale nadal tam wisi, nie jest wykorzystywany do transmisji. Kwestia zdjęcia tego obiektu z orbity to sprawa najbliższych kilku miesięcy

Gorizont 29 (18-11-1993): 130E (do stycznia 1997), 161E (do listopada 1998), 130E (do grudnia 2001), 3W (do grudnia 2003). Pracował pod nazwą Rimsat 1 (lub LMI AP1)

Gorizont 30 (20-05-1994): 142,5E (do grudnia 1997), 122E (do maja 1999) i ponownie 142,5E (do listopada 2001). Uległ uszkodzeniu i "odpłynął" na wschód. Pracował pod nazwą Rimsat 2 (lub LMI AP2)

 

Komentarz: W roku 1993 projekt Gorizont wyraźnie zwolnił przyczyny są dwie: problemy finansowe Rosji oraz start nowej rodziny satelitów Express, mających zastąpić Gorizonty. Po Gorizoncie 30 na orbitę trafiły jednak jeszcze trzy obiekty, w tym ostatni w roku 2000.

 

Gorizont 31 (25-01-1996): 40E (do sierpnia 2002), 103E (do sierpnia 2003) i 140E (do kwietnia 2006). Zakończył pracę.

Gorizont 32 (25-05-1996): 53E (do maja 2004), 14W (znaczna inklinacja - 8,5°, gdzieś do połowy 2011 roku), 7,4°E

Gorizont 33 (6-06-2000): 145E (do marca 2008, później zaczął odpływać na zachód - awaria? ale w 2012 roku zawrócił), 179,2°E

 

Powszechnym problemem satelitów Gorizont były awarie transponderów. Wiele obiektów kończyło pracę z kilkoma aktywnymi częstotliwościami w paśmie C i zwykle ogromną inklinacją.

 

Przy temacie Gorizontów należy dodać, iż z uwagi, że satelity często się zmieniały - zamiast ich nazwy podawało się często nazwę pozycji, określoną przez Rosjan. Przykładowo 80E to była pozycja Statsionar 13, 53E - Statsionar 05, 40E - Statsionar 12, 11W - Statsionar 11, 14W - Statsionar 04.

 

Numeracja Statsionar:

1	 1.0E
2	 35.0E
3	 85.0E
4	 14.0W
5	 53.0E
6	 90.0E
7	 140.0E
8	 25.0W
9	 45.0E
10	170.0W
11	11.0W
12	40.0E
13	80.0E
14	95.0E
15 	128.0E
16 	145.0E
17 	26.5W
18 	8.0E
19 	23.0E
20 	70.0E
21 	103.0E
22 	1.0E
23 	15.0E
24 	49.0E
25 	37.5W
27 	12.0E
D5 	30.9W
T 	 99.0E

Sprócz tego funkcjonowały osobne numeracje wg. systemów GALS, Express i Loutch, ale to właśnie Statsionar osiągnęły popularność i pojawiały się także m.in. w tabelach kanałów satelitarnych.

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Gość
Ten temat został zamknięty. Brak możliwości dodania odpowiedzi.
 Udostępnij

  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    • Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.
×
×
  • Dodaj nową pozycję...